Minke Kraijer

Column en een gedicht van Minke Kraijer.

Minke Kraijer heeft twee vaste rubrieken in de Peperbus en ze schrijft eenmaal in de zes weken voor de Zwolse Courant. Van haar verschenen oa 'De Spaghettislang' (bij uitgeverij Kluitman). En Zwolse proat bij Waanders (jan 2002), columns in het Zwolse dialect. 'Stadstuin' (maart 2002) en het gedicht 'tuin van de appelboom' (juli 2002). Verschenen eerder in de Peperbus.

STADSTUIN

Veur mi'j liggen foto's van tuinontwärper Harry Pierik. Zie erinneren mi'j an de verbörgen tuin, een päredies an de Assendörperstraote178, midden in ons drukke Zwolle. In mien gedachen kuier ik opni'j in disse tuin die aovergöten is met veurjöörszunne. Eigenaer Harry Pierik, geboren op 22 april 1954 te Zwolle an de Bergkloosterweg, voert mi'j weer aover 't pad naor zien päredies wöör de ärmonie mi'j in stilte zal umärmen. Ik passere de appelboom die mi'j zonder te blozen zien volle naakteid teunt. Der tègenaover ontdek ik de rododendrons met döörachter de gepleisterde mure die bedekt is met klimop en bi'j mi'j de skijn gef van diepte deur skaduw. 't Pad, in strakke vloeiende lijn, buugt naor links en döör op 't middaguur raak ik in de ban bi'j 't zien van de verbörgen skooneid wöör planten aodemen onder vaogelgezang. 't Ge-eel is umringd deur gestapeld stien met puntmussen, oftewel ri'jgies uzen met rooie daken as beskärmink tègen de kille butenwereld. 't Veurjöör dut zien wärk. 't Ontdut de tuin van zien winterkleed. Een nog skaerse mengelink van kleur en geur gef een vriendelijk anblik as de zunnestraolen un weg zuken naor de ontluikende knoppen um ze te verwärmen. Een winterkeuninkien wipt van takke naor takke terwiel 't gekwetter van de merel mi'j dut glimlachen. Ik ebbe jullie wel ezien, lik de zwärte zanger te zeggen. As in een dreum kuier ik värder. Onderwiel vang ik alle infemasie op die Harry Pierik mi'j gef. Achter een baoge van gruun ontdek ik een tuin in een tuin. 't Lig ter as een eilig domein, een wereltien wöör de ienzaameid mien metgezelle zol wèzen. Wöör ik woorden van ärtstocht op pepier zol kunnen zetten. Verstopt in een ukien tussen de oge bördes kump in mien eufd een gedicht töt lèven. 't Giet aover disse tuin allenig mutten de woorden nog uut mien penne rollen. As wi'j weerumme lopen en 't uus binnengaon, börselt Pierik eerst 't zand van mien leerzen. Ik zegge: 'Dät is iets exclusiefs! Tuinontwärper Harry Pierik die mi'j de leerzen börselt!' IJ antwoordt lachend: 'Dät krie-j der zo bi'j.' Binnen wört mi'j koffie an-eböden deur Bep, Harry's vrouwe die sopraan is. Samen zitten wi'j nog effen in de gezellige achterkamer nao te praoten aover de tuin die al 18 jöör de vörm ef zoas e now is. Wi'j ebben 't aover de verskeiden-eid an planten en de bördes die ik ebbe ezien. Aover de värten die der niet bint, zoas skriever en dichter Paul Gellings 't zo mooi kan umskrieven. De tied vlög umme maer wi'j raken niet uutepraot aover 't ontwärpen van tuinen. Ook praoten wi'j aover de fotografie. Pierik is niet allenig tuinontwärper en skoelmeester van de Kon. Emmaskoele maer is ook nog fotograaf. IJ ef prachtige series emaakt die de muuite weerd bint te bekieken maer netuurlijk naodä-j de tuin ebt ezien. Värders kump zien obby skilderen an de örde want in 't ele uus angt kunst van em. Ier in disse wereld van eigen sfeer, aop ik dät Harry Pierik nog lange deur mag gaon met zien kunstwärken. Of 't now um een tuin, foto of skilderi'je giet wat van zien and kump, ie kriegt een echte Pierik te zien. Met skriever Paul Gellings giet Pierik jöörlijks op pad. Beiden veur un wärk um inspirasie op te doen en umme mooie foto's te maken. Veur de skrievers Kader Abdolah en Rodhan Al-Khalidi dut Pierik al 't redactiewärk. Alledrie bint vrienden van de femilie en kommen der dan ook geregeld aover de vloere. 't Was dus veur mi'j een ele ere dä-k ter een middag moche wèzen umme te kunnen genieten van de prachtige stadstuin en 't leuke, boeiende gesprek. Ik ebbe belaofd dä-k van 't zomer teruggekomme want dan is de tuin op zien mooist. Tussentieds bekiek ik zo now en dan de tuinfoto's en laot ze an anderen zoas ik jullie de tuin in woorden eb laoten zien. 't Oeft netuurlijk niet bi'j disse woorden te blieven. De stadstuin is veur iederiene toegankelijk al giet 't wel op ofspraak. Ik zolle zeggen, bekiek 't maer ies. Minke Kraijer (Zwols dialect)

STADSTUIN IN ASSENDORP

Midden in ons drukke Zwolle ligt een verborgen paradijs. Om precies te zijn achter de woning Assendorperstraat 178 van tuinontwerper en fotograaf Harry Pierik.
Laten wij ons inbeelden dat Harry Pierik ons over het pad voert naar zijn paradijs, waar de stilte regeert. We passeren de appelboom en de bessenstruik die ons zonder te blozen hun volle naaktheid tonen. Er tegenover ontdekken we de rododendrons met daarachter de gepleisterde muur die bedekt is met klimop en bij ons de schijn wekt van diepte door schaduw. Het pad, een strakke vloeiende lijn, buigt naar links en daar waar de planten ademen onder vogelgezang raken we, rond het middaguur, in de ban van de verborgen schoonheid. Het geheel is omringd door gestapelde stenen met puntmutsen; rijtjes huizen met rode daken als bescherming tegen de kille buitenwereld.

WINTERSLAAP
Als je jas van jade kwijnt
door een zuchtje wind

warrige wortels verpakt
onder het winterse laken
terwijl mijn kracht wegebt

wacht maar, tot de gesuikerde bessen huilen,
smelten, als zoete tranen vloeien
en ik jouw naaktheid liefkoos met mijn lentestralen

Het voorjaar doet zijn werk. Het ontdoet de tuin van zijn winterkleed. Een nog schaarse mengeling van kleur en geur geeft een vriendelijke aanblik als de zonnestralen hun weg zoeken naar de ontluikende knoppen, om ze te verwarmen.
Een winterkoninkje wipt van tak naar tak. Het gekwetter van de merel doet ons glimlachen.
"Ik heb jullie wel gezien," lijkt de zwarte zanger te zeggen.

ONTMOETING IN DE TUIN

In de maagdelijke tuin
waar alleen stilte past
en blikken elkaar kruisen,
weerspiegelt in jouw ogen
een mengeling van kleuren.

Met de belofte der bloemen
vang ik hun zoete geuren
en zonder blozen
kus ik jouw mond,
rode rozen.

Als in een droom wandelen we verder en ondertussen vangen we alle informatie op die Harry Pierik ons over zijn bloemen en planten geeft. Wij gaan onder een boog van groen door en ontdekken een tuin in een tuin. Het ligt er als een heilig domein bij, diep weggestopt, een aan het oog onttrokken wereldje waar men zich in alle eenzaamheid terug zou kunnen trekken. De plek geeft ons een gevoel ver van de bewoonde wereld af te zijn. Door hier te kunnen zitten, waar de stilte en de eenzaamheid onze metgezellen zullen zijn, zouden we woorden op papier kunnen zetten die anders niet bij ons naar boven zouden komen. Hier verstopt in een hoekje tussen de hoge borders komen gedichten tot leven.

TUIN VAN DE APPELBOOM

Verborgen achter gevels
ligt een tuin met appelboom,
jouw paradijselijk oord
stilleven voor dromers.

Het kleurenpalet ontlokt
geuren die zich mengen.

Vogels proberen
jouw woorden te overstemmen
als jij mij langs het pad
naar verborgen geheimen leidt.

Schilderachtige borders
van ongedwongen schoonheid.

Bij de bepleisterde muur
klimop, die wegkruipt
in schijn van diepte
door de schaduw in luwte.

Daar, zou ik jou fluisteren
vlinder te willen zijn
en in dansende vlucht
de rozen laten blozen.

Lome nacht,
straks onder het hemeldak je minnekozen
in de tuin van de appelboom.

Van de tuin die al 21 jaar de vorm heeft zoals hij nu is, hebben we in onze gedachten de verscheidenheid aan planten en borders gezien en "de verten die er niet zijn", zoals de Zwolse schrijver en dichter Paul Gellings het zo mooi weet te omschrijven. De tuin, die we zo in gedachten hebben doorgelopen, is hier niet alleen op foto's te zien maar ook in werkelijkheid. Daarvoor moet wel een afspraak gemaakt worden.

GEDROOMDE TUIN

Schilderachtige tuin, uitbundige kleuren,
hier vereeuwigd tot ongekende rust

vloeiende bordes vol betoverende geuren
waar vogels hun zorgen toevertrouwen aan alles wat bloeit

dat doet rijmen met stilte in de gedroomde tuin
plek om te minnen, verborgen geheimen

Harry Pierik, geboren op 22 april 1954 aan de Bergkloosterweg, is niet alleen tuinontwerper. Als fotograaf heeft hij prachtige series gemaakt van planten, bloemen, dieren en personen. Daarbij is hij ook nog docent aan de Koningin Emmaschool. Zijn hobby schilderen mogen we eveneens niet vergeten. Het hele huis hangt vol met kunst van hem. In zijn wereld en die van zijn vrouw Bep, die sopraan is, hangt een eigen sfeer. Harry Pierik hoopt nog lang door te gaan met zijn kunstwerken. Of het nu om een tuin, foto of schilderij gaat wat van zijn hand komt, men krijgt een echte Pierik te zien.